RSG N.O.-Veluwe

RSG N.O.-Veluwe maakt gebruik van zonnepanelen, energiezuinige verlichting en een zonneboiler om het energieverbruik omlaag te brengen. Maar de meest opmerkelijke maatregel om energie te besparen is dat de kachel blijft branden. Er wordt 10-15% minder brandstof gebruikt en de klachten over de temperatuur in het gebouw zijn nagenoeg verdwenen.

Net als in de meeste scholen ging ook bij RSG N.O. Veluwe de kachel 's middags volledig uit om de volgende ochtend vroeg weer aan te springen. Dat opwarmen van het gebouw duurde heel lang en kostte ontzettend veel energie. Hoofd facilitaire dienst Jeroen Paas: "Het werkte niet goed. Aan het begin van de ochtend was het te koud en later op de dag werd het in sommige ruimtes te warm. Daarom ben ik gaan experimenteren, waarbij de kachel van maandag tot vrijdag aan bleef."

Het effect daarvan was verrassend positief. De temperatuur in school bleef constant en klachten dat het te warm of te koud was verdwenen. De ketel hoefde bovendien lang niet zo hoog opgestookt te worden. Aan het eind van het jaar bleek dat het gasverbruik met 12,5% was gedaald.

Het idee om de kachel constant zachtjes te laten branden is goed te vergelijken met 'het nieuwe rijden'. Een auto die vaak remt en weer optrekt verbruikt meer brandstof dan een auto die rustig doorrijdt. Dat is met het stoken ook zo. "Veel scholen kunnen hier profijt van hebben. Het kost geen geld. Je moet alleen weten hoe je een kachel moet inregelen en bereid zijn dat een tijdje te monitoren. Dat mag voor geen enkel hoofd facilitair een probleem zijn."

Verwarming
Zonneboiler
Verlichting/zonnepanelen

Type gebouw

Voortgezet onderwijs
Aantal leerlingen dat van de verduurzaming profiteert

1.100
Actief betrokken

Hoofd facilitair
Oorspronkelijk bouwjaar betrokken gebouwen

1984
Jaar van de verduurzaming

2010 -2015
Aantal m2 BVO

10.000
Type maatregelen

Kachel opnieuw inregelen
Energieverbruik monitoren
Zonneboiler
Verlichting
Zonnepanelen

Verwarming inregelen

Welke maatregel heeft u getroffen?
De verwarming wordt niet meer uitgezet, maar blijft de hele week branden. De radiatoren kunnen het gebouw met lagere temperaturen warm houden. De aanvoertemperatuur van het water kan daardoor zo'n 30 graden lager zijn. Om dit succesvol te kunnen doen is het nodig om de temperaturen in school voor langere tijd te monitoren.

Welke eenmalige kosten gingen hiermee gepaard en hoe heeft u deze gefinancierd?
Het opnieuw inregelen van de kachel kost niets, alleen wat tijd.

Wat zijn de effecten van de installatie van het inregelen van de verwarming op het binnenklimaat, het energieverbruik en de exploitatielasten?
De temperatuur in het gebouw is nu constant. In de vroege ochtend is het niet meer te koud en later in de ochtend zijn er geen ruimtes meer die veel te warm worden. Temperatuurgerelateerde klachten zijn er niet meer.

Het energieverbruik op jaarbasis is 10 - 15% gedaald, afhankelijk van de buitentemperatuur dat jaar. Dit wordt tegenwoordig gemonitord aan de hand van graaddagen. Daarmee kan vrij eenvoudig worden bepaald hoeveel energie er wordt verbruikt.

Heeft u uw doel bereikt?
Ja, het doel is bereikt. Voor nog betere resultaten is het nodig om de isolatie van de buitenschil te verbeteren. Dat is een kostbare en ingrijpende maatregel.

Welke partijen hebben een positieve bijdrage geleverd aan dit resultaat?
Dit is een maatregel die elk hoofd facilitair zelf kan nemen.

Zonneboiler

Welke maatregel heeft u getroffen?
Op het dak staat een paneel met een vloeistof er in, die opwarmt door de zon. Met een warmtepomp wordt die warmte gebruikt om het douchewater te verwarmen. Het werkt als een omgekeerde koelkast.

Welke eenmalige kosten gingen hiermee gepaard en hoe heeft u deze gefinancierd?
Het vervangen van de verwarmingsinstallatie van het douchewater heeft € 7.000 - 8.000 gekost. Dat heeft de school gefinancierd. De installatie zal zich naar verwachting in ongeveer 7 jaar terugverdienen.

Wat zijn de effecten van de installatie van de zonneboiler op het energieverbruik en de exploitatielasten?
De zonneboiler voldoet uitstekend en betekent een flinke vermindering van het gasverbruik. Het fijne van deze installatie is dat die ook goed blijft werken als het buiten heel koud is.

Heeft u uw doel bereikt?
Het doel is bereikt, maar de energiebesparing zou nog veel groter kunnen zijn. Wij merken dat leerlingen anno 2016 minder vaak douchen dan zij een aantal jaren geleden deden. Ondertussen moeten we het water in de boiler wel op temperatuur houden om geen legionella te krijgen. Dus we besparen wel, maar als er heel veel gedoucht zou worden, zou je dat echt merken in het energieverbruik.

Welke partijen hebben een positieve bijdrage geleverd aan dit resultaat?
Elektra BV

Dijkstra

TOP
Wij werken veel met regionale partijen. Uiteraard kun je via internet op zoek gaan naar de goedkoopste leverancier, maar als we het door lokale partijen laten doen leren die daar ook van en daarmee helpen we hen ook weer verder. Dat is ook een vorm van duurzaamheid.

TIP
Zonneboilers worden steeds interessanter om toe te passen. De techniek is behoorlijk volwassen geworden. Ze worden in complete sets verkocht en zijn steeds betaalbaarder. Mijn tip is: gewoon doen.

Verlichting/zonnepanelen

Welke maatregel heeft u getroffen?
In de loop der jaren zijn alle armaturen in de school aangepast en geschikt gemaakt voor energiezuinige LED-buizen. Eerst is de verlichting in de gangen aangepakt. Toen de lichtopbrengst beter werd volgden de lokalen. Vervolgens zijn 438 zonnepanelen geplaatst om de verlichting te voorzien van elektriciteit.

Welke eenmalige kosten gingen hiermee gepaard en hoe heeft u deze gefinancierd?
De verlichting en de zonnepanelen hebben wij zelf bekostigd. De verlichting verdient zichzelf binnen 5 jaar terug en de zonnepanelen in ongeveer 10 jaar. Omdat wij grootverbruiker zijn betalen wij een heel laag tarief voor elektriciteit. Dankzij een SDE+ subsidie (€ 0,10 per opgewekte kWh) was het toch interessant om ze te plaatsen.

Wat zijn de effecten van de installatie van de zonnepanelen en verlichting op het binnenklimaat, het energieverbruik en de exploitatielasten?
De zonnepanelen zorgen jaarlijks voor een besparing van € 30.000 op de elektriciteitsrekening.

Heeft u uw doel bereikt?
De hele school hangt vol met energiezuinige verlichting, dus het doel is bereikt. Dat is een opluchting, want de TL-buis zal - net als de gloeilamp - over een jaar of 5 niet meer leverbaar zijn. Dan wil ik mijn school niet meer vol hebben hangen met TL-armaturen.

Welke partijen hebben een positieve bijdrage geleverd aan dit resultaat?
Aalberts Duurzaam

TOP
De bestaande armaturen waren nog niet versleten. Door ze aan te passen hebben ze als het ware een tweede leven gekregen.

TIP
Wacht niet te lang met moderniseren. Wees creatief en probeer de dingen die al aanwezig zijn zoveel mogelijk te hergebruiken.